Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”) tarafından çıkarılmış olan 02/11/2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin (“Yönetmelik”) lisans ve önlisans sahibi tüzel kişilere ilişkin pay devirlerini düzenleyen 57.maddesi, EPDK tarafından düzenlenerek 15/12/2017 tarihli ve 30271 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile tadil edilmiştir. Söz konusu değişiklik ile birlikte hem önlisans sahibi hem de lisans sahibi tüzel kişilere ilişkin pay devirlerini düzenleyen hükümler değişikliğe uğramıştır. Bu Bülten ile önlisans sahibi tüzel kişiler ve lisans sahibi tüzel kişilere ilişkin pay devirlerine dair değişiklikler ayrı ayrı ele alınacaktır.

1. Önlisans Sahipleri

Yönetmeliğin 57.maddesinin ilk fıkrası uyarınca, “Lisans alınıncaya kadar veraset ve iflas nedenleri dışında önlisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısının doğrudan veya dolaylı olarak değişmesi, paylarının devri veya payların devri sonucunu doğuracak iş ve işlemler yapılamaz”. Ancak Yönetmelik’in 57.maddesinin devamında söz konusu pay devri sınırlamalarına ilişkin istisnalar sayılmıştır. Yukarıda bahsedilen 15/12/2017 tarihli değişiklik ile bu istisnalara aşağıdaki (i) ve (j) fıkraları eklenmiştir:

“i) Önlisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında doğrudan veya dolaylı paya sahip olan ve eşler ile aralarında birinci derece kan hısımlığı bulunan gerçek kişiler arasında yapılan pay devirleri sonucunda söz konusu önlisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında gerçekleşen doğrudan veya dolaylı ortaklık yapısı değişikliklerine,”

Görüleceği üzere, (i) fıkrasında önlisans sahibi tüzel kişinin doğrudan veya dolaylı ortaklığı bulunan gerçek kişi ortaklarının, eşleri veya birinci derece kan hısımlarıyla yapacağı pay devirlerinin önlisans dönemi içerisinde serbest olacağı hükme bağlanmıştır.

“j) Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından yönetimine el konulan önlisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında gerçekleşen doğrudan veya dolaylı ortaklık yapısı değişikliklerine, …”

Yukarıda yer alan (j) fıkrası kapsamında ise Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) tarafından yönetimine el konulan önlisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısındaki doğrudan veya dolaylı ortaklık yapısı değişiklikleri istisna kapsamına alınmıştır. Bu hükümde TMSF’nin önlisans sahibi şirketin yönetimine el koyması işleminin dayanağına (TMSF’nin yetkilendirilmesinin Bankacılık Kanunu’na veya Olağanüstü Hal Kapsamında Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılmış olan Kanun Hükmünde Kararnameler uyarınca yapılıp yapılmadığına) değinmeksizin istisna düzenlenmiştir.

2. Lisans Sahipleri

Yönetmelik’in 57. Maddesinin 2. Fıkrasında lisans sahiplerine ilişkin pay devirleri sınırlamaları ve EPDK’nın vereceği onay süreci düzenlenmiştir. Buna göre:

“Lisans sahibi bir tüzel kişinin sermayesinin yüzde on veya daha fazlasını temsil eden payların, halka açık şirketlerde ise yüzde beş veya daha fazlasını temsil eden payların, doğrudan veya dolaylı olarak bir gerçek veya tüzel kişi tarafından edinilmesi ile yukarıda belirtilen sermaye payı değişikliklerinden bağımsız olarak tüzel kişinin ortaklık yapısında kontrolün değişmesi sonucunu veren pay devirleri veya bu sonucu doğuran diğer işlemler ile tarifesi düzenlemeye tabi lisans sahibi tüzel kişilerin payları üzerinde rehin tesis edilmesi ile bu tüzel kişilere ilişkin hesap rehni tesis edilmesi, her defasında onaya tabidir. Piyasa işletim lisansı sahibi tüzel kişilerin ortaklık yapılarında, yukarıda belirtilen sermaye payı değişikliklerinden bağımsız olarak, ayrıca, her türlü doğrudan pay değişiklikleri onaya tabidir. Onay, tarifesi düzenlemeye tabi faaliyet yürüten lisans sahibi tüzel kişiler için Kurul, diğerleri için ilgili ana hizmet birimi tarafından verilir. Onay verildiği tarihten itibaren altı ay içerisinde, pay devri tamamlanmadığı takdirde, verilen onay geçersiz olur. Pay devrinin tamamlanma tarihinden itibaren 3 (üç) ay içerisinde lisans tadil talebinde bulunulması zorunludur. Bu fıkra hükmü halka açık olan payları ile sınırlı olmak üzere, halka açık tüzel kişilere ve halka açık tüzel kişi ortağı bulunan tüzel kişinin, söz konusu ortağının halka açık olan paylarından kaynaklanan ortaklık yapısı değişikliklerine uygulanmaz. Sekizinci fıkra hükmü saklı kalmak kaydıyla, bu fıkra kapsamında onay alınmasını gerektirmeyen diğer değişikliklerin Kuruma bildirilmesi ve bu değişiklikler için gerekmesi halinde, değişiklik tarihinden itibaren 6 (altı) ay içerisinde lisans tadil talebinde bulunulması zorunludur.”

Bilindiği üzere, lisans sahibi tüzel kişilerin ortaklık yapısında meydana gelen maddede belirtilen oranlardaki doğrudan veya dolaylı değişiklikler ile ortaklık yapısında kontrolün değişmesi sonucunu veren diğer tüm işlemler EPDK onayına tabi olup onay tarihi ile ilgili işlemin tamamlanması arasında ise azami altı aylık bir süre öngörülmüştür. Söz konusu süre içerisinde pay devrinin tamamlanmaması halinde verilen onay geçerliliğini yitirecektir. 15/12/2017 tarihli değişiklik ile birlikte pay devrinin tamamlanmasını takip eden üç ay içerisinde lisans tadil talebinde bulunma yükümlülüğü getirilmiştir. Kısaca, Yönetmelik’e göre lisans sahipleri ilgili oranlardaki ortaklık yapılarındaki değişiklikler meydana gelmeden evvel EPDK’dan onay alacak, değişiklikler tamamlandıktan sonra ise yine EPDK’dan lisanslarının tadil edilmesini talep edeceklerdir.

Ek olarak, 57.maddenin ikinci fıkrasında EPDK’nın onayının alınmasını gerektirmeyen durumlarda dahi, değişikliklerin EPDK’ya bildirilmesi ve söz konusu değişikliğin lisans tadilini gerektirmesi halinde altı ay içerisinde EPDK’dan lisansın tadilinin talep edilmesi yükümlülüğü düzenlenmiştir. Söz konusu değişikliklerin yalnız pay devrine ilişkin değişiklikleri mi kapsadığı konusu açık değildir, ancak bu hüküm pay devirleri altında düzenlendiğinden, onay alınma zorunluluğu olmamasına rağmen lisans tadilini gerektirebilecek pay devirleri için lisans tadil talebinde bulunulması gerektiği anlaşılmaktadır.

“Tarifesi düzenlemeye tabi faaliyet yürüten lisans sahibi tüzel kişiler hariç olmak üzere, lisans sahibi bir tüzel kişinin yurtdışında yerleşik tüzel kişi ortağının ortaklık yapısındaki değişikliklerden kaynaklanan dolaylı ortaklık yapısı değişikliği ile söz konusu yurtdışında yerleşik tüzel kişi vasıtasıyla ilgili lisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında kontrolün değişikliğine neden olan veya bu sonucu doğuran işlemler için en geç bir yıl içerisinde Kuruma bilgi verilmesi ve bu değişiklikler için gerekmesi halinde bilgi verildiği tarihten itibaren 6 (altı) ay içerisinde lisans tadil talebinde bulunulması zorunludur.”

Tarifesi düzenlemeye tabi faaliyet yürüten lisans sahibi tüzel kişiler dışındaki lisans sahiplerinin,

i) yurtdışında yerleşik tüzel kişi ortaklarının ortaklık yapısındaki değişikliklerden kaynaklanan dolaylı ortaklık yapısı değişiklikleri; ve

ii) yurtdışında yerleşik tüzel kişi ortağı vasıtasıyla lisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında kontrol değişikliğine sebep olan veya bu sonucu doğuran işlemleri

söz konusu değişiklik tarihinden itibaren en geç bir yıl içerisinde EPDK’ya bildirmesi yükümlülüğü hüküm altına alınmıştır. Bu değişikliklerin lisans tadilini gerektirmesi durumunda ise bildirimi takip eden altı ay içerisinde lisans tadil talebinde bulunulması da gerekmektedir.

3. Yürürlük Tarihi

15/12/2017 tarihli ve 30271 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 7.maddesinde bu yönetmelik hükümlerinin yayımı tarihinde, yani 15 Aralık 2017 itibariyle yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.