5 Nisan 2022 tarihli Resmî Gazete ’de yayımlanan 7394 sayılı Kanun’un vergi mevzuatında değişiklikler ilişkin özet açıklamalarımız aşağıda yer almaktadır.

A. Sermaye tamamlama

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 6. maddesinde safi kurum kazancı tanımlanmıştır.  6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 376. maddesinde ise sermayenin kaybı, borca batık olma durumu hakkında hükümler yer almaktadır.

7394 sayılı Kanun’un 23. maddesiyle ilgili maddeye yeni bir fıkra eklenerek, Türk Ticaret Kanunu’nun 376’ncı maddesi uyarınca sermayenin tamamlanmasına karar verilen şirketin ortakları tarafından zarar sebebiyle karşılıksız kalan kısmı kapatacak miktarda aktarılan tutarların kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaması sağlanmaktadır. Bu hüküm 15 Nisan 2022 yürürlüğe girmiştir

B. Kurumlar vergisi oranı

Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 13. madde uyarınca Kurumlar Vergisi 2022 yılı vergilendirme dönemi için %23 olarak uygulanmaktadır. Bu oran 7394 sayılı Kanun’un 25. maddesiyle; bankalar, 6361 sayılı “Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu” kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için %25’e yükseltilmiştir.

Bu hüküm 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere yürürlükte olup 7394 sayılı Kanun’un 26. maddesi uyarınca oran değişikliğinin ilgili kurumların 2022 kazançlarına da uygulanması sağlanmaktadır.

C. Vergi Usul Kanunu’nda gerçekleştirilen değişiklikler

Vergi Usul Kanunu’nun (“VUK”) kaçakçılık suçları ve cezaları ile bazı kaçakçılık suçlarının cezalandırılmasına ilişkin Madde 359 ve 367 kapsamında getirilen geçici 34. madde ile birtakım yeni düzenlemeler yapılmıştır. Getirilen yeni hükümlere ilişkin açıklamalarımızı maddeler halinde aşağıda bulabilirsiniz;

  1. VUK Madde 359’da yer alan hapis cezalarının üst sınırı 3 yıl olanlar 5 yıla; 5 yıl olanlarda ise 8 yıla çıkarılmıştır.
  2. Madde 359’da sayılan suçlar uyarınca tarh edilen vergilerin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ödenmesi ve vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi şartlarına bağlı olarak soruşturma ve kovuşturma aşamasında etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi ve bu suretle verilecek hapis cezalarından belli oranlarda indirim yapılması imkânı getirilmiştir.
  3. Tarh olan verginin yanında vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın olmadığı zaman uygulanacak olan hapis cezasının %50 nispetinde indirilmesine ilişkin hüküm getirilmiştir
  4. Kaçakçılık suçlarının birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içerisinde aynı suç işleme kararının icrası gerçekleşmesi durumunda, Türk Ceza Kanunu’nun 43. maddesinde yer alan “zincirleme suç” hükümlerinin uygulanması hükme bağlanmıştır.
  5. VUK Madde 367’ye eklenen hüküm uyarınca ile VUK Madde 359 kapsamındaki suçlara ilişkin yürütülmekte olan soruşturma ve kovuşturmalarda mütalaaya konu fiilin, hakkında soruşturma veya kovuşturma yürütülen kişinin dışında başka bir kişi tarafından işlendiğinin veya başka bir kişiyle birlikte gerçekleştirildiğinin ortaya çıkması durumunda, bu kişi bakımından kamu davası açılabilmesi için rapor düzenlenmesi ve mütalaa verilmesi koşulunun aranmaması hükme bağlanmıştır.
  6. Etkin pişmanlık ve zincirleme suç uygulamalarının, kanunda belirtilen koşullara göre, yargı mercilerinde veya infaz aşamasında olan dosyalar için de uygulanabilmesine yönelik geçici madde hükmü düzenlenmiştir.

Bu bölümde açıkladığımız konular 15 Nisan 2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

D. Diğer Düzenlemeler

7394 sayılı Kanun kapsamında getirilen diğer düzenlemelere ilişkin açıklamalarımız başlıklar halinde aşağıda yapılmıştır. Değişikliklerin yürürlüğe girme tarihler her bir düzenleme başlığının başında yer almaktadır:

  • 1 Temmuz 2022 – 7394 sayılı Kanun’un 22. maddesiyle söz konusu 4 numaralı alt bende “(Esas faaliyet konusu itibarıyla gayrimenkul, gayrimenkul projeleri ve gayrimenkule dayalı haklardan oluşan portföyü işletmek amacıyla kurulanlar dışında kalanların kazançları hariç)” ibaresi eklenmiştir. Bu düzenleme uyarınca alt yapı gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları söz konusu alt bende göre istisna olmayacaktır.
  • 15 Nisan 2022 – Yatırım fonu katılma paylarının fona iadesi suretiyle elde edilen gelirlere ilişkin gelirler kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Ayrıca, yatırım fonları katılma belgelerinin borsa rayicine göre değerlemesi sonucu oluşabilecek gelirler de kurumlar vergisinden istisna olacaktır.
  • 15 Nisan 2022 – 5651 sayılı Kanun’un ek 4. maddesi uyarınca hakkında reklam yasağı uygulananlara verilen reklamlar ticari kazancın ve kurum kazancının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir.
  • 15 Nisan 2022 – Bir veya birden fazla özel sağlık kuruluşu ile sözleşme düzenleyerek hekimlik faaliyetini yürüten hekimler serbest meslek erbabı olarak dikkate alınacaktır
  • 2022 yılı Kazançları – Bankalar ile 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için kurumlar vergisi oranı 2022 yılı kazançlarından başlamak üzere %25 olarak uygulanacaktır. 
  • 15 Nisan 2022 – Türk Ticaret Kanunu’nun 376. maddesi uyarınca sermayenin tamamlanmasına karar verilen şirketin ortakları tarafından zarar sebebiyle karşılıksız kalan kısmı kapatacak miktarda aktarılan tutarların kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaması sağlanmaktadır. – Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-a maddesinin 3 ve 4. alt bendinde yer alan yatırım fonu katılma paylarının fona iadesi suretiyle elde edilen gelirler kurumlar vergisi istisnası kapsamına alınmıştır.
  • 15 Nisan 2022 – İki yıldan uzun süreyle elde tutulan yatırım fonu katılma belgelerinin satışından elden edilen gelirlerin %75 oranında Kurumlar Vergisi istisnasına tabi olabileceği görüşündeyiz.
  • 1 Mayıs 2022 – Yabancılara KDV’den istisna olarak teslim edilen konut veya iş yerlerinin bir yıl içerisinde elden çıkarılması halinde zamanında tahsil edilmeyen vergi tecil faiziyle birlikte tahsil edilmektedir. Yukarıdaki 1 yıllık süre 3 yıla çıkarılmaktadır.
  • 1 Mayıs 2022 – İmalat sanayi ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükellefler için inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları 31 Aralık 2025 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesna olacaktır.
  • 15 Nisan 2022 – Türkiye’de yapılan Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin geliştirilen elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de üreten mükelleflere bu araçların geliştirilmesine yönelik verilen ve yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan mühendislik hizmetleri 31 Aralık 2023 tarihine kadar KDV’den istisna olarak değerlendirilecektir.
  • 1 Mayıs 2022 – Ulusal güvenlik harcama ve yatırımlarına Katma Değer Vergisi istisnası getirilmiştir.
  • 1 Mayıs 2022 – Yabancılara yapılan gayrimenkul satışlarında uygulanan Katma Değer Vergisi istinası kapsamında elde tutma süresi 1 yıldan 3 yıla çıkarılmıştır.
  • 1 Mayıs 2022 – Teşvik belgeli yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen inşaat işlerinde KDV istisnasına ilişkin düzenleme.
  • T1 Mayıs 2022 – Türkiye’deki Ar-Ge faaliyetleri kapsamında Türkiye’de geliştirilen elektrik motorlu taşıt araçlarına ilişkin mühendislik hizmetlerinde istisna uygulamasına ilişkin düzenleme.
Barış Kencebay
Vergi Danışmanı | [email protected]
Sevim Özkan
Avukat | [email protected]