Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi Hakkında Bilgi Notu
18.03.2020 tarihinde, Koronavirüs Değerlendirme Toplantısını takiben Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Yeni Koronavirüs (Kovid-19) hastalığının önemine dikkat çekmiş ve 12.03.2020 tarihinde gerçekleştirilmiş olan toplantıda kararlaştırılan tedbirlere ilaveten alınan yeni tedbirlere ilişkin olarak halkı bilgilendirmiştir.
Bu kapsamda Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi ile Kovid-19 salgınının etkilerinin azaltılması amacıyla toplam 100 milyar Türk Lirası tutarında bir kaynak setinin devreye alındığı belirtilmiştir.
Yukarıda düzenlenen hususlar uyarınca, Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi kapsamında düzenlenen tedbirlere aşağıda yer verilmektedir:
1. Perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik-ulaşım, sinema-tiyatro, konaklama, yiyecekiçecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6’şar ay süre ile ertelenmiştir.
2. Kasım ayına kadar konaklama vergisi uygulanmayacaktır.
3. Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmiştir.
4. İç havayolu taşımacılığında KDV oranı 3 ay süreyle % 18’den % 1’e indirilmiştir.
5. Kovid-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan şirketlerin bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemeleri asgari 3 ay ötelenecek ve gerektiğinde bunlara ilave finansman desteği sağlanacaktır.
6. İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği verilecektir.
7. Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan kredi borçları, Nisan, Mayıs ve Haziran anapara ve faiz ödemeleri 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelenecektir.
8. Kredi Garanti Fonu limiti 25 milyar Türk Lirası’ndan 50 milyar Türk Lirası’na çıkartılacak, kredilerde öncelik gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere verilecektir.
9. Türk vatandaşları için uygun ve avantajlı şartlarda sosyal amaçlı kredi paketlerinin devreye alınması teşvik edilecektir.
10. 500.000 Türk Lirası altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktar % 80’den % 90’a çıkartılacak, asgari peşinat % 10’a düşürülecektir.
11. Kovid-19’un yayılmasına karşı alınan tedbirlerin etkisiyle Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline “mücbir sebep” notu düşülmesi sağlanacaktır.
12. Stopaj gibi kaynağında yapılan kesintilerin ödemelerini içeren muhtasar beyannamelerin süreleri 3 ay ertelenmiştir.
13. Asgari ücret desteği devam ettirilecektir.
14. Türk mevzuatında düzenlenen esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hale getirilmesi sağlanacaktır.
15. Kısa çalışma ödeneği devreye alınacak, bundan faydalanmak için gereken süreçler kolaylaştırılacak ve hızlandırılacaktır. Böylece faaliyetine ara veren işyerlerinde bulunan çalışanlara geçici bir gelir desteği verilecek ve işverenlerin maliyeti azaltılacaktır.
16. En düşük emekli maaşı 1.500 Türk Lirası olacak şekilde artırılacaktır.
17. Emeklilerin bayram ikramiyeleri Nisan ayı başında ödenecektir. Ayrıca, emeklilerin maaş promosyon ödemelerinin de, şubelere gidilmesine gerek kalmaksızın, doğrudan hesaplarına yatırılması sağlanacaktır.
18. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar Türk Lirası tutarında bir kaynak ayırılacaktır.
19. İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresi 4 aya çıkarılmıştır.
20. Küresel tedarik zincirlerindeki aksama ihtimaline karşı hem üretimde, hem de perakendede belirlenen önceliklere göre alternatif kanallar geliştirilecektir.
21. Tek başına yaşayan 80 yaş üstü yaşlılar için, sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programı devreye alınacaktır.
Tedbirlere ilişkin detayların önümüzdeki günlerde ilgili Bakanlıklar tarafından paylaşılacağı kanaatindeyiz.