29.12.2022 tarih ve 32058 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”), elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılara yönelik bir takım önemli yükümlülükler getirmiştir. Yönetmelik’in bir takım maddeleri 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girmekte iken, bazı maddelerin yürürlüğü 01.07.2023 ve 01.01.2024 tarihine dek ertelenmiştir.

Yönetmelik’e ilişkin özet bilgileri aşağıda bulabilirsiniz.

A. Yönetmelik’in Kapsamı

Yönetmelik, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da tanımlanan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar[1] ile elektronik ticaret hizmet sağlayıcıları[2] kapsamaktadır. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, Yönetmelik kapsamında net işlem hacimlerine göre orta ölçekli, büyük ölçekli ve çok büyük ölçekli olmak üzere üç gruba ayrılmıştır.[3] 

B. Yönetmelik İle Getirilen Önemli Yükümlülükler

  • Madde 5 – Bilgi Verme Yükümlülüğü: Bu yükümlülük, elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarını kapsamakta olup, kendilerine ait elektronik ticaret ortamlarında veya elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara ait elektronik ticaret platformlarında belirli bilgilere (örn. ticaret unvanı, MERSIS numarası, merkez adresi) yer verilmesine ilişkindir.
  • Madde 6 – Bilgi Verme ve Doğrulama Yükümlülüğü: Bu yükümlülük, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarını kapsamaktadır. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı hem kendisine ait bir takım bilgileri elektronik ticaret pazar yerinde bulundurmak hem de bu pazar yerinde faaliyet gösteren elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının 5. maddede belirtilen bilgileri ilgili pazar yerinde göstermesi ve güncellemesine imkan verecek teknik imkanları sağlamak hem de bu bilgileri doğrulamak ile yükümlüdür.
  • Madde 7 – İşlem Rehberi: Bu yükümlülük, hem elektronik ticaret hizmet sağlayıcıları hem de elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları kapsamakta olup, elektronik ticaret ortamının ana sayfasında belirli hususları içeren bir işlem rehberi bulundurulması ile ilgilidir.
  • Madde 8 ve Madde 9 – Siparişe İlişkin Yükümlülükler ile Sipariş Teyidi: Bu yükümlülükler, hem elektronik ticaret hizmet sağlayıcıları hem de elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları kapsamaktadır. Bahse konu yükümlülükler, alıcıya sipariş esnasında bazı bilgilerin gösterilmesi ve sipariş teyidinin gerçekleştirilmesine yöneliktir.
  • Madde 10 – Hukuka Aykırı İçerik: Bu madde uyarınca elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı hususlardan sorumlu değildir. Bununla birlikte, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının böyle bir durumdan haberdar olması halinde, bildirim yükümlülüğü mevcuttur.
  • Madde 11 – Elektronik Ticarette Haksız Uygulamalar: Bu madde uyarınca elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan uygulamalarının haksız olduğu kabul edilir. Maddenin devamında, söz konusu haksız uygulamaların başlıca örneklerine yer verilmiştir.
  • Madde 12 ve Madde 13 – Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakkı İhlali: Bu maddeler, elektronik ticaret platformunda satışa sunulan bir mal veya hizmete yönelik fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlaline ilişkin şikayetlerin ne şekilde ele alınacağını düzenlemektedir. İlgili madde kapsamında hem elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar hem de elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların bir takım yükümlülükleri mevcuttur.
  • Madde 15 – Aracılık Sözleşmesi: Bu madde, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ile elektronik ticaret hizmet sağlayıcı arasındaki ticari ilişki koşullarının yazılı ya da elektronik şekilde yapılan bir sözleşme ile kayıt altına alınmasını gerektirmektedir. Sözleşmede yer alması gereken asgari hususlar, ilgili maddede belirtilmektedir. İlaveten, maddede sözleşme koşullarının elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafından değiştirilmesine yönelik düzenlemelere de yer verilmektedir.
  • Madde 18 – Dahili İletişim Sistemi: Bu madde, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafından yapılan başvuruları dahili iletişim sistemi üzerinden alacağını, başvuruların Yönetmelik’te aksi belirtilmedikçe başvurunun alındığı tarihten itibaren on beş gün içinde sonuçlandırılacağını ve sonucun sistem üzerinden elektronik ticaret hizmet sağlayıcıya bildirileceğini düzenlemektedir. Ayrıca, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının aracılık sözleşmesini bu sistem üzerinden sağlaması gerektiği belirtilmektedir.
  • Madde 19 – Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcının Markalı Ürününün Satışı: İlgili madde uyarınca elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının, üreticisinin kim olduğuna bakılmaksızın kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde satışa sunamayacağı veya bu malların satışına aracılık edemeyeceği düzenlenmektedir. Anılan malların farklı elektronik ticaret ortamlarında satışa sunulması halinde bu ortamlar arasında erişim imkanı sunulamaz ve birbirlerinin tanıtımı yapılamaz.
  • Madde 20 – Çevrim İçi Arama Motorlarında Tanıtım ve Erişim İmkanı: Bu madde, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların, ekonomik bütünlük içinde bulunmadığı kişilerin Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi’ne kayıtlı alan adlarının münhasıran ana unsurunu oluşturan tescilli markalarından oluşan anahtar kelimelere reklam vererek, çevrim içi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunamayacağını ve bu kurala ilişkin şikayet başvurularını düzenlemektedir.
  • Madde 21 – Veri Kullanımı ve Paylaşımı: Bu maddede, orta, büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının veri kullanımı ve paylaşımındaki yükümlülüklerini düzenlemektedir.
  • Madde 22 – Pay Devri Bildirim Yükümlülüğü: Bu madde, orta, büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ile orta, büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret hizmet sağlayıcının pay devirlerindeki bildirim yükümlülüğünü düzenlemektedir.
  • Madde 23 – Bağımsız Denetim: Bu madde uyarınca, orta, büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ile orta, büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret hizmet sağlayıcı, Sermaye Piyasası Kurulunca 6362 sayılı Kanuna göre yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşuna bir önceki takvim yılına ilişkin denetim yaptırmalı ve denetim raporunu her takvim yılının nisan ayı içinde Bakanlığa göndermelidir. Maddenin devamında raporda yer alması gereken unsurlar belirtilmektedir.
  • Madde 24 – Mevzuata Uygunluk Raporu: İlgili maddede, orta, büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafından sağlanan içeriğin mevzuata uygunluğu ile ilgili olarak yıllık inceleme yapma yükümlülüğüne ilişkindir.
  • Madde 25 – Ödeme Hizmeti: Bu maddede, çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının elektronik ticaret pazar yerlerinde, çok büyük ölçekli elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ise elektronik ticaret ortamlarında ödeme hizmetleri ile ilgili uyması gerektiği yükümlülükler belirtilmektedir.
  • Madde 26 –  Posta ve Taşımacılık Hizmetleri: Bu madde, çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerindeki satışlar, kendisinin elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olarak yaptığı satışları ile elektronik ticaret dışındaki satışları hariç olmak üzere, posta hizmet sağlayıcılığı faaliyetlerinde bulunamayacağını düzenlemektedir.
  • Madde 27 – İlan Hizmeti: Anılan maddede, çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret hizmet sağlayıcının, mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması hâlinde, aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayamayacaklarını, hizmetlerin, kendileri veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişiler tarafından farklı elektronik ortamlarda verilmesi halinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamayacakları ve birbirinin tanıtımını yapamayacakları belirtilmektedir.
  • Madde 28 – Reklam Bütçesi:  Anılan madde, nelerin reklam kabul edileceğini belirtilmekle birlikte, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcının bu reklam faaliyetlerinde bulunması halinde, bu reklam faaliyetlerindeki bütçelerinin sınırlamasını düzenlemektedir.
  • Madde 29 – İndirim Bütçesi: Bu madde, nelerin indirim olarak kabul edileceğini belirtmekle birlikte, büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının ve büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret hizmet sağlayıcının indirim yaparken uymakla yükümlü olduğu kuralları düzenlemektedir.
  • Madde 30 ve Madde 31 – Elektronik Ticaret Lisansı Başvuru Süreci ve Elektronik Ticaret Lisansı Başvurusunun Sonuçlandırılması: İlgili maddeler uyarınca, bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, büyük ölçekli ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ile orta, büyük ve çok büyük ölçekli olup toplam satış hasılatının yarısından fazlasını elektronik ticaret satışlarından elde eden elektronik ticaret hizmet sağlayıcı, faaliyetine devam edebilmek için Bakanlıktan lisans almak ve lisansını yenilemek zorundadır. Bu maddeler, söz konusu lisansa ilişkin başvuru süreçlerini düzenlemektedir.

C. Yürürlük Tarihleri

Yönetmelik’in;

  • Dahili İletişim Sistemi’ne ilişkin 18. maddesi 1/7/2023 tarihinde,
  • İndirim Bütçesine ilişkin 29. maddesi ile Elektronik Ticaret Lisansı Başvuru Sürecine ilişkin 30. maddesi, 2022 takvim yılına ilişkin net işlem hacimlerine de uygulanmak üzere 1/1/2023 tarihinde,
  • Veri Kullanımı ve Paylaşımına ilişkin 21. maddesi ile Elektronik Ticaret Lisansı Başvurusunun Sonuçlandırılmasına ilişkin 31. Maddenin parasal değerlerin artırımına ilişkin beşinci fıkrası 1/1/2024 tarihinde,
  • Diğer hükümleri 1/1/2023 tarihinde,

yürürlüğe girecektir.

[1] Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret pazar yerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların

mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan aracı

hizmet sağlayıcı olarak tanımlanmıştır.

[2] Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ise, elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcı olarak tanımlanmıştır.

 

Batuhan Şahmay
Ortak | [email protected]
Naz Ergörün
Avukat | [email protected]
Behiç Ateş Gülenç
Avukat | [email protected]