Sermaye Piyasası Araçlarının Teminatlı İhracına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ Hakkında Bülten
Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”) tarafından Sermaye Piyasası Araçlarının Teminatlı İhracına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ (II-31/B.1) (“Tebliğ”) 26 Ocak 2022 tarihli ve 31731 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Tebliğ ile sermaye piyasası araçlarının teminatlı ihracı, teminata konu varlıkların nitelikleri, teminat yönetim sözleşmesinde bulunması gereken asgari unsurlar, teminat yöneticisinin hak ve yükümlülükleri ile temerrüt halinde teminatın paraya çevrilmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.
Tebliğ’in 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ihraççılar, ihraç edecekleri sermaye piyasası araçlarını bu araçlardan doğan yükümlülüklerin vadesinde yerine getirilmesini temin etmek üzere Kurulun uygun göreceği varlıklarla teminat altına alabileceklerdir. Teminata konu varlıkların mülkiyeti, teminat olarak genel saklama yetkisine sahip yatırım kuruluşu niteliğini haiz teminat yöneticisine devredilebilecek veya bu varlıklar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilebilecektir. Aynı maddenin 3 üncü fıkrası uyarınca teminata konu varlıkların mülkiyetinin teminat yöneticisine devri veya bunlar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesisine ilişkin işlemler tamamlanmadan, bu Tebliğ kapsamında teminatlı sermaye piyasası aracının satışına başlanamayacağı düzenlenmiştir.
Temerrüt halinde ya da kanun veya sözleşme hükümlerinde öngörülen sebeplerle teminattan alacağın karşılanması söz konusu olduğunda, teminat yöneticisi herhangi bir ön şartı yerine getirmeden teminata konu varlıkları satıp bedellerini yatırımcılar arasında paylaştırabilecektir. Uygulamada temerrüt durumunda rehnedilen varlıkların paraya çevrilmesi ve hak sahiplerine ödenmesi uzun zaman alabilmekteydi, yapılan bu düzenleme ile yatırımcıların alacaklarının hızlı bir şekilde tahsiline imkân vermesi amaçlanmaktadır.
Uygulamanın ilk aşamasında yalnızca borçlanma araçları ve Kurulca uygun görülecek diğer sermaye piyasası araçları teminatlı ihraç edilebilecektir. Tebliğ kapsamında teminata konu varlıklar, nakit, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen döviz cinsinden tahviller, kira sertifikaları, devlet iç borçlanma senetleri, bankalar tarafından ihraç edilmiş özkaynak hesaplamasına dahil edilecek niteliktekiler dışındaki borçlanma araçları, banka teminat mektupları, yatırım fonu katılma payları da dahil olmak üzere Kurulca belirlenecektir. Bu varlıklar için değerleme zorunluluğu öngörülmemiştir. Kurul, teminata konu varlıkların niteliğini, likiditesini ve benzeri özelliklerini dikkate alarak ihraççılardan teminata konu varlıkların çeşitlendirilmesini ve/veya değiştirilmesini talep etmeye, söz konusu varlıkların hangi oranda teminat olarak kabul edilebileceğini belirlemeye ve/veya teminata konu varlıkların düzenli olarak ve/veya arızi olarak yeniden değerlenmesini talep etmeye yetkili kılınmıştır.
Tebliğin 7 inci maddesinde ihraççı ile teminat yöneticisi arasında yazılı şekilde akdedilecek teminat yönetim sözleşmesi ve asgari unsurları belirlenmiştir. Teminat yönetim sözleşmesinde teminattan alacağın karşılanmasının söz konusu olacağı diğer durumlar da belirlenebilmektedir. Sözleşmede ihraççının temerrüdü dışındaki hallerde de alacak herhangi bir ön şart yerine getirme yükümlülüğü olmaksızın teminattan karşılanabileceği durumlar kararlaştırılmıştır.
Tebliğ ile teminatlı ihraç kapsamında ihraççının hak ve yükümlülükleri belirlenirken, teminat yönetim sözleşmesinin sona ermesi durumuna da açıklık getirilmiştir. Öte yandan teminat yöneticisinin bağımsızlık kriterleri ve taşıması gereken nitelikler Tebliğ ile hüküm altına alınmıştır.