Bu yazımızda, İş Kanunu’nun 29. maddesi uyarınca toplu işten çıkarma prosedüründen bahsedeceğiz.

1. Hangi Haller Toplu İşten Çıkarma Sayılır?

 İşyerindeki çalışan sayısı;

a) 20 ile 100 işçi arasında ise, en az 10 işçinin,

b) 101 ile 300 işçi arasında ise, en az %10 oranında işçinin,

c) 301 ve daha fazla ise, en az 30 işçinin

işine 1 ay içinde işletmesel gereklilikler nedeniyle son verilmesi halinde toplu işten çıkarmadan bahsedilecektir.

Çalışan sayısı hesabında aynı işyerinde çalışan bütün çalışanlar dikkate alınmalıdır. Ancak ikale yolu ile yapılan fesihler bu sayıya dâhil edilmeyecektir.

2. Toplu İşten Çıkarmada İzlenmesi Gereken Yol Nedir?

  • 1. adım: Yazılı Bildirim

İşveren, fesihlerden en az 30 gün önce (ancak çalışanlara ihbar süreleri kullandırılacaksa bu kez ihbar sürelerinin başlamasından 30 gün önce) işyerinin bağlı olduğu (i) Türkiye İş Kurumu İş Müdürlüğü’ne (“İŞKUR”) ve (ii) varsa, işyeri sendika temsilcilerine yazılı bir dilekçe ile bildirim yapmalıdır.

Bu bilgilendirmede kanunen aşağıdaki hususlara yer verilmelidir. Fakat uygulamada bazı İŞKUR’lar ek bilgi veya dilekçelerde değişiklik talep edebilmektedir.

    • Çalışanların işten çıkarılma nedenleri,
    • Toplu işten çıkarmadan etkilenecek çalışan sayısı ve grupları,
    • İşe son verme işlemlerinin hangi zaman diliminde gerçekleşeceği.

Ayrıca, işyerinin bütünüyle kapatılarak kesin ve devamlı suretle faaliyetine son verilmesi halinde bildirimi yalnızca İŞKUR’a yapmak yeterli olacaktır.

  • 2. Adım (sadece işyeri sendika temsilcisi varsa geçerlidir): Sendika Temsilcisi ile Görüşme

Yukarıdaki 1.adımda belirtilen bildirimi takiben işyeri sendika temsilcileri ile işveren arasında toplantı yapılmalıdır.

Bu toplantıda (i) toplu işçi çıkarmanın önlenmesi, (ii) çıkarılacak çalışan sayısının azaltılması, (iii) çıkarmanın çalışanlar açısından olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi konuları ele alınmalı ve toplantı sonunda, toplantının yapıldığını gösteren ve taraflarca imzalanan bir belge düzenlenmelidir.

 Sendika temsilcileri ile görüşme yapılması mevzuat gereği bir zorunluluksa da sendika temsilcisinin beyanları işveren açısından bağlayıcı değildir.

  • Diğer Adımlar:

Yukarıdaki bahsetmiş olduğumuz 2 adım dışındaki, çalışanlara fesih bildirimi verilmesi, SGK çıkışı, ödemelerin yapılması gibi adımlar bireysel fesih süreci için aynı olacaktır.

Son olarak, toplu işten çıkarma sürecinin sonlanmasını takip eden 6 ay içinde işverenin, işten çıkarılan çalışanın yaptığı iş için tekrar birini almak istemesi halinde, öncelikle işten çıkarılan ve uygun niteliklere sahip çalışanların geri çağrılması zorunludur.

Batuhan Şahmay
Ortak | [email protected]
Öykü Eyüboğlu
Avukat | [email protected]