İstanbul Finans Merkezi Kanunu (“Kanun”) düzenlenmiş ve 28 Haziran 2022 tarihli ve 31880 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 28 Haziran 2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Kanun’un öne çıkan hükümleri aşağıda yer almaktadır:

  • İstanbul Finans Merkezi’nde yer almak ve İstanbul Finans Merkezi’nin imkanlarından yararlanmak isteyen finans kuruluşlarının Cumhurbakanlığı Finans Ofisi’nden katılımcı belgesi almaları gerekmektedir. Katılımcı belgesinin alınabilmesi için gerekli şartlar, nitelikler ve prosedürler ikincil mevzuatta belirlenecektir. Kanun uyarınca, katılımcı belgesinin herhangi bir nedenle iptal olması halinde, ilgili finansal kuruluşunun İstanbul Finans Merkezi ile olan kira sözleşmesi kendiliğinden sonlanacaktır.
  • İstanbul Finans Merkezi’nde yer alan finans kuruluşlarının faaliyetlerine ilişkin ve mevzuat kapsamında zorunlu olan tüm lisanslama, prosedür ve benzer işlemleri, (örneğin iş, çevre, finans, bankacılık, sermaye piyasaları vb.)  finans kuruluşunun İstanbul Finans Merkezi’i bünyesinde kurulacak ofisinden yürütülecektir.
  • Kanun’da yer alan vergi muafiyetleri aşağıdaki şekildedir:
    • Finansal hizmet ihracatı için kurumlar vergisinde %75 indirim söz konusudur. Finansal hizmet ihracatı, nitelikli kuruluşların yurt dışında yerleşik kişilere sunduğu ve onlar tarafından faydalanılan hizmetler olarak tanımlanmaktadır. Finans kuruluşlarının gerçekleştirdikleri türev işlemleri, varlık alma veya varlık satma veya yurt içinde yerleşik kişilerin tasarruflarını yurt dışına çıkaran faaliyetleri, finansal hizmet ihracatı olarak değerlendirilmemektedir. 2022 ve 2031 yılları arasındaki muafiyet oranı %100’dür.
    • Gerçekleştirilen işlemler, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden (“BSMV”) muaftır.
    • Faaliyetlere ilişkin işlemler ve bu işlemlere ilişkin düzenlenen kağıtlar, Damga Vergisinden muaftır.
      • İstanbul Finans Merkezi’nde çalışan, yurt dışı tecrübesi olan ve Türkiye’de son 3 yıl içinde çalışmamış olan personel için gelir vergisi muafiyeti söz konusudur. Muafiyet oranları değişmektedir. Buna göre, yurt dışı tecrübesinin en az;
      • 5 yıl olması durumunda muafiyet oranı %60,
      • 10 yıl olması durumunda ise muafiyet oranı %80’dir.
    • İstanbul Finans Merkezi’ndeki taşınmazların kiralanması Damga Vergisinden ve Harçlardan muaftır.
    • Yukarıdaki hükümler, en az üç ülkede aktif olarak faaliyet gösteren İstanbul Finans Merkezi üyelerinin bölgesel hazine ve finansal yönetim merkezleri için uygulanmaktadır.
  • İstanbul Finans Merkezi’nde yer alacak finans kuruluşlarının defterlerini ve kayıtlarını yabancı para birimiyle tutabilmesi ve düzenleyebilmesine ilişkin koşullar ikincil mevzuatla belirlenecektir.

  • İstanbul Finans Merkezi’nde yer alacak finans kuruluşları, kendi aralarındaki ve İstanbul Finans Merkezi ile olan resmi yazışmalarında ve sözleşmelerinde Türkçe dilini kullanmak zorunda değildir ve kendi aralarındaki ilişkilerinde ve anlaşmalarında hangi yargı alanındaki yasaların uygulanacağını, faaliyetlerinin tabi olduğu özel kanunlara uymak kaydıyla özgürce seçebilirler.
Bahar Ülgen Hasşerbetçi
Sevim Özkan