16 Aralık 2023 tarihli ve 32401 sayılı Resmi Gazete’de “Kartellerin Ortaya Çıkarılması Amacıyla Aktif İşbirliği Yapılmasına Dair Yönetmelik” (‘’Yönetmelik’’) yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir. Böylece, 15 Şubat 2009 tarihli ve 27142 sayılı Resmi Gazete’de aynı başlık ile yayınlanıp yürürlüğe giren yönetmelik (“Mülga Yönetmelik”) yürürlükten kaldırılarak, yerini Yönetmeliğe bırakmıştır[1].

Yönetmelik’in, Mülga Yönetmelik’ten farklı bir amacı yoktur. Bu kapsamda, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da (“Kanun”) yasaklanmış olan kartellerin ortaya çıkarılması amacıyla Rekabet Kurumu ile aktif işbirliği yapan teşebbüsler ile teşebbüs yöneticileri ve çalışanlarına, Kanun’da belirtilen para cezalarının verilmemesine veya verilecek cezalarda indirim yapılmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektir.

Yönetmelik, Mülga Yönetmelik’ten farklı olarak yeni tanımlara yer verip yapılacak indirim tutarlarında ve koşullarında farklı koşul ve usulleri tanıtmıştır.

Yeni Tanımlar

Yönetmelik ile getirilen yeni düzenlemeler arasında “Kartel Kolaylaştırıcısı” tanımı yer almakta olup; kartel tarafları ile üretim veya dağıtım zincirinin aynı seviyesinde faaliyet göstermeksizin, bir kartelin kurulmasına ve/veya sürdürülmesine aracılık eden, faaliyetleriyle bir kartelin kurulmasını ve/veya sürdürülmesini kolaylaştıran teşebbüsleri ve teşebbüs birliklerini ifade eden kartel kolaylaştırıcısı, kartel taraflarının tabi olduğu aynı hüküm ve sonuçlara tabidir. Yine Yönetmelik, “Katma değer yaratan belge” tanımı ile ise, Yönetmelik kapsamında cezalarda indirim sağlanması için sunulan bilgi ve belgelerin Kurulun elindeki deliller dikkate alındığında, Kurulun karteli ispat etme imkânını güçlendirecek bilgi ve belgelerden olması gerektiğini düzenlenmiştir.

İndirim Tutarlarında ve Koşullarında Yenilik

Eski mevzuattan farklı olarak soruşturma raporunun tebliğine kadar değil, tebliğinden önce olmak kaydıyla, soruşturma bildiriminin tebliğini takip eden üç ay[2] içinde diğer kartel taraflarından ve kartel kolaylaştırıcılarından bağımsız bir şekilde ilgili bilgi ve belgeleri sunan ve koşulları yerine getiren ve ceza verilmemesine ilişkin düzenlemeden yararlanamayan başvuru sahiplerine verilecek para cezaları indirilir. Böylece kartel kolaylaştırıcıları da karteller gibi indirim düzenlenmesinden yararlanabilmektedir.  Güncel indirim tutarları aşağıdaki şekildedir:

  • İlk başvuru sahibine verilecek ceza yüzde yirmi beş ile yüzde elli arasında indirilir. Bu durumda başvuru sahibinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezalar da yüzde yirmi beşten az olmamak kaydıyla indirilir veya bu kişilere ceza verilmeyebilir.
  • İkinci başvuru sahibine verilecek ceza yüzde yirmi ile yüzde kırk arasında indirilir. Bu durumda başvuru sahibinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezalar da yüzde yirmiden az olmamak kaydıyla indirilir veya bu kişilere ceza verilmeyebilir.
  • Diğer başvuru sahiplerine verilecek cezalar yüzde on beş ile yüzde otuz arasında indirilir. Bu durumda başvuru sahiplerinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezalar da yüzde on beşten az olmamak kaydıyla indirilir veya bu kişilere ceza verilmeyebilir.

Para cezasında indirime tabi olmak için Rekabet Kurulu’na sunulacak bilgi ve belgelerin katma değer yaratan belge niteliğinde olması gerekli kılınmıştır. Bu koşulun sağlanmamasından ötürü kabul edilmeyen başvurular kapsamındaki bilgi ve belgeler Rekabet Kurulu tarafından dosya kapsamından çıkarılır ve soruşturma sonucunda alınacak nihai karara dayanak yapılmaz.

Rekabet Kurulu, indirimden yararlanmak isteyen başvuru sahiplerini değerlendirmek için gereklilik halinde mevcut yönetici ve çalışanlarının yazılı ve/veya sözlü bilgilerine başvurulabilir. Eski yönetici ve çalışanlarının yazılı ve/veya sözlü bilgilerine başvurulmasının gerekli görüldüğü hallerde ise bunun sağlanması için başvuru sahibi azami gayret ve özeni aranacaktır.

İndirim için başvuru yapıldıktan sonra başvuru sahibince ek bilgi ve belgeler edinilmesi halinde, bu bilgi ve belgelerin ikinci yazılı savunma süresinin bitiminden önce olmak kaydıyla ve ivedilikle Kurum kayıtlarına sunulması gerekecektir.

[1] Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce yapılan aktif işbirliği başvuruları bakımından, Mülga Yönetmeliğin koşullar ve usule ilişkin hükümleri ile indirim oranlarına ilişkin hükümlerinden başvuru sahibi lehine olanların uygulanmasına devam edilecektir.

[2] Üç aylık süre, işbu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce başlatılan soruşturmalar bakımından uygulanmaz.

Bahar Ülgen Hasşerbetçi
Ortak | [email protected]
Sevim Özkan
Avukat | [email protected]