Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın Sermaye Hareketleri Genelgesi’nde (“Genelge”) 11 Mayıs 2020 tarihinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın (“Bakanlık”) 267896 sayılı yazısı ile bazı değişiklikler yapılmıştır. Yapılan söz konusu değişiklikler ile şirket kuruluşları ile sermaye artırımlarında sermaye payının ödenmesi ve paya dönüştürülebilir borçlara ilişkin yeni bazı düzenlemeler getirilmiştir.1

Anonim Şirket Kuruluşunda Sermaye Payının Ödenmesine İlişkin Yapılan Değişiklik:

Daha önce Genelge Madde 5 (a) altında, anonim şirket kuruluşunda nakden taahhüt edilen payların itibari değerlerinin en az %25’inin tescilden önce, Türkiye’de yerleşik bir bankada, kurulmakta olan şirket adına açılacak özel bir hesaba, sadece şirketin kullanabileceği şekilde yatırılacağı düzenlenmişti. 11 Mayıs 2020 tarihinde getirilen ekleme ile, kuruluşta yatırılan tutarın payların itibari değerlerinin %25’inden fazla olması durumunda da ilgili tutarların tümünü sadece şirketin kullanabileceği şekilde yatırılması zorunluluğu getirilmiştir.

Halka Açık ve Halka Açık Olmayan Şirketlerde Sermaye Artırımında Pay Bedellerinin Ödenmesine İlişkin Değişiklikler:

  • Genelge Madde 6 yabancı ortaklı şirketin sermaye artırımında pay bedellerinin ödenmesini düzenlemektedir. Getirilen düzenleme ile halka açık ve halka açık olmayan şirketlerde sermaye artırımında yapılacak işlemler ayrıştırılmış ve bu hususta ayrıntılı bazı düzenlemeler getirilmiştir. Genelge’de yapılan değişiklik öncesinde yer alan, yabancı ortaklı şirketlerin halihazırda var olan sermaye artırım prosedürü yalnızca halka açık olmayan şirketler için korunarak, belirtilen hükümlere bazı eklemeler yapılmıştır. Ayrıca, halka açık şirketlerin sermaye artırımlarına ilişkin tamamen yeni düzenlemeler getirilmiştir. Halka açık ortaklıkların sermaye artırımına ilişkin Genelge’de düzenlenen yeni işlem süreçlerinde, SPK tarafından gerçekleştirilen incelemenin sonuçlandırılmasının 3 aydan fazla sürmesi halinde, başvuruya ilişkin değerlendirmenin devam ettiğine ilişkin olarak SPK’dan alınacak yazının sermaye transferine aracılık eden bankaya sunulması gerekliliği düzenlenmiştir.
  • Halka açık ortaklıkların sermaye artırımına ilişkin yeni işlem süreçlerinin sermaye transferine aracılık eden banka tarafından takip edileceği düzenlenmiştir. Genelge’de belirtilen süreler içerisinde getirilen dövizin sermayeye eklenmemesi ve sermaye artırımının veya sermaye artırımına ilişkin SPK inceleme işleminin devam ettiğinin belgelendirilmemesi halinde gelen döviz banka tarafından sahiplerine iade edilir. Şirket tarafından söz konusu dövizin kredi olarak kullanılmak istenmesi halinde de düzenleme getirilmiştir.
  • Halka açık ortaklıklarca sermaye artırımına ilişkin SPK’dan izahname, ihraç belgesi veya duyuru metni için onay alınamaması durumunda, bu hususu doğrulayan yazının SPK’dan alınarak bankaya sunulması üzerine, söz konusu bedellerin banka tarafından sahiplerine iade edileceği düzenlenmiştir. Ayrıca, Şirket tarafından söz konusu dövizin kredi olarak kullanılmak istenmesi halinde de düzenleme getirilmiştir.
  • Yabancı ortaklardan ileride gerçekleştirilecek sermaye artışı için şirket hesabına yatırılan dövizin sermayeye ilave edilebilmesi, (i) şirket tarafından bankaya söz konusu bedelin geliş tarihinden itibaren 3 ay içerisinde sermayeye ekleneceğine veya halka açık ortaklıklar açısından sermaye artırımı için SPK’ya başvurulacağına ilişkin yazılı taahhüt verilmesi, (ii) bedelin geliş tarihinden itibaren 3 ay içerisinde bu Genelge’de belirtilen usulde söz konusu dövizlerin sermayeye eklenmesi ve (iii) sermaye artırımının bankaya belgelenmesi suretiyle mümkün olacağı belirtilmiştir. Belgeler bankaya ibraz edilinceye kadar tutar banka tarafından bloke hesapta tutulacak olup, 3 ay içerisinde getirilen dövizin sermayeye eklenmemesi ve sermaye artırımının veya sermaye artırımına ilişkin inceleme işleminin devam ettiğinin belgelendirilmemesi durumunda, bedeller banka tarafından sahiplerine iade edilir. Şirket tarafından söz konusu dövizin kredi olarak kullanılmak istenmesi halinde de düzenleme getirilmiştir.
  • Genelge kapsamında getirilen dövizlerle ilgili süreler içerisinde sermaye artırımının belgelenmemesi veya bedellerin kredi olarak kullanılmak istendiğinin şirket tarafından yazılı olarak beyan edilmesi durumunda döviz kredisi kullanımının genel kurallarının uygunluk kontrolünün aracı bankalarca yapılacağı belirtilmiştir. Kurallara uygunluğun sağlanması durumunda bu tutarlar firma kredi bakiyesine eklenerek Risk Merkezine bildirilecektir. Uygunluk şartlarının sağlanmaması durumunda ise, söz konusu bedeller bankalar tarafından sahiplerine iade edilir.
  • Yabancı ortağa geri verilecek bloke hesaptaki tutarların kredi olarak değerlendirilemeyeceği belirtilmiştir.

Döviz Cinsinden Akdedilen Paya Dönüştürülebilir Borca İlişkin Değişiklikler:

  • Genelge Madde 6/12 uyarınca Türkiye’de yerleşik kişiler ile yurt dışında kurulu girişim sermayesi fonları arasında döviz cinsinden akdedilen paya dönüştürülebilir borç (convertible debt) sözleşmelerinde sözleşme içeriğine ilişkin bazı şartların sağlanması kaydıyla döviz kredilerine ilişkin 14. maddede belirtilen şartlardan muafiyet tanınmıştır. Buna göre (i) transfer tarihinden itibaren azami 12 ay içerisinde sermayeye ekleneceğine ilişkin açık bir hükmün sözleşmede yer alması, (ii) sözleşmede şirketin infisahı veya tasfiyesi haricinde söz konusu tutarların mutlaka sermayeye ekleneceğine ilişkin bir hükmün bulunması (borç olarak devam etmeyeceğine), (iii) sözleşmede transfer edilen tutarın tamamının sermayeye ekleneceğine ilişkin bir hükmün olması kaydıyla, bu sözleşmeler kapsamında sözleşmenin tarafı Türkiye’de yerleşik kişinin hesabına transfer edilen dövizle ilgili olarak 14. madde kapsamındaki şartların sağlanması zorunluluğu aranmaz.
  • Dövizin hesabına transfer edildiği ve sözleşmenin tarafı olan Türkiye’de yerleşik kişi tarafından, ilgili bankaya sözleşme, şirket tarafından daha önce bu kapsamda sermayeye dönüştürmeksizin fon kullanılmadığına ilişkin yazılı beyan ve söz konusu tutarın sermayeye azami 12 ay içerisinde ekleneceğine dair taahhüt ibraz edilmesi gerekir. Aksi takdirde bankanın Bakanlığa bildirimi üzerine söz konusu tutar firma kredi bakiyesine eklenerek Risk Merkezine bildirilir.
  • Bahsi geçen sözleşme kapsamında Türkiye’de yerleşik kişiye transfer edilen bedelin sermayeye ilave edilmeksizin kullanılması halinde söz konusu Türkiye’de yerleşik kişi tarafından bir daha ilgili madde kapsamında fon kullanılamayacağı belirtilmiştir.
  • Yukarıda belirtilen 12 aylık azami sürenin mücbir sebep hallerinin varlığı durumunda, sözleşme tarafı Türkiye’de yerleşik kişinin talebi üzerine Bakanlıkça en fazla 6 aya kadar uzatılabileceği düzenlenmiştir.